Cây Gạo hay cây hoa Gạo đã rất quen thuộc với cuộc sống của chúng ta. Nó là hình ảnh gắn liền với tuổi thơ của rất nhiều người, nhất là tại các vùng nông thôn Bắc Bộ. Ngoài là một loại cây cao cho bóng mát, gắn liền với đời sống thôn quê thì nó còn có công dụng làm thuốc rất tốt. Vườn Cây Xanh Hà Đông sẽ tổng hợp một số bài thuốc dân gian hay từ cây Gạo đến các bạn.
Bộ phận nào của cây Gạo có thể dùng làm thuốc?
Cây Gạo là một loại cây thân gỗ cao từ 5 – 10m và có tên khoa học là Gossampinus malabarica (DC). Merr. Ngoài tên gọi thông thường nó còn được gọi là cây Mộc miên, cây Anh hùng thụ, cây Cổ bối, cây Ban chi hoa,…
Loại cây này được dùng nhiều trong các bài thuốc dân gian. Trong các bài thuốc xưa nó được dùng để chữa các bệnh về ho, phế quản, xương khớp, dạ dày, đại tràng, sưng tấy, mụn nhọt, xuất huyết,…
Cụ thể thì một số bộ phận của cây Gạo như vỏ cây, hoa và rễ cây là được sử dụng nhiều nhất. Trong đó, vỏ cây gạo có vị cay, tính bình, có khả năng thanh nhiệt, chữa kiết lỵ, viêm loét,… Hoa Gạo có vị ngọt, tính mát giúp giải độc, thanh nhiệt,… Rễ cây cũng có vị ngọt, tính mát giúp bài thải chất độc, giải nhiệt hiệu quả.
Còn trong các nghiên cứu khoa học hiện đại thì trong cây Gạo có chứa các chất như acid catechu tannic, pectin tanin, acid amin, stearin,… Đây đều là những chất rất tốt trong việc chữa trị một số loại bệnh về đường hô hấp, tiêu hóa, xương khớp,…
Một số bài thuốc hay từ cây hoa Gạo
Trong dân gian và Đông y có khá nhiều các bài thuốc hay từ cây Gạo. Bạn có thể tham khảo một số bài sau đây:
- Chữa viêm loét dạ dày
Dùng rễ cây, hoa Gạo hoặc vỏ thân cây với lượng 15g – 30g mỗi loại. Sau đó sắc với 2 bát nước cho đến khi còn nửa bát nước thì đem uống trước bữa ăn 30 phút.
- Chữa sốt cho trẻ em
Vào mùa hè oi bức trẻ nhỏ rất dễ bị sốt do say nắng hay sốc nhiệt. Dùng 6g hoa Gạo hấp với 5g đường phèn, sau đó chia làm vài lần uống trong ngày.
- Chữa ho có nhiều đờm
Nếu bị hoa và có nhiều đờm thì có thể là do phế nhiệt. Lúc này dùng 15g hoa Gạo, 15g rau Diếp cá, 10g Tang bạch bì sắc với nửa lít nước. Sắc cho đến khi còn lưng bát con nước thì đem uống sau ăn.
- Chữa mụn nhọt sưng tấy
Nếu bị mụn nhọt sưng tấy thì dùng vài bông hoa Gạo và cho vài hạt muối hạt vào giã nát. Sau đó đắp vào vết thương 1 – 2 lần trong ngày sẽ đỡ đau nhức, chóng khỏi.
- Chữa tiêu chảy, kiết lỵ
Lấy 20 – 30g hoa gạo thái mỏng, sao vàng. Sau đó sắc với nửa lít nước. Sắc cho đến khi còn lưng bát con nước thì đem uống. Ngày chia thành 2 lần, trước bữa ăn 30 phút.
- Chữa bong gân
Khi bị bong gân, sưng tấy dùng 16g vỏ cây Gạo cạo sạch lớp vỏ ngoài, đem sao với rượu. Lấy thêm 16g lá Lốt sao vàng. Sau đó đổ 750ml nước sắc vỏ cây và lá lốt đã sao cho đến khi còn 250ml, chia uống 2 lần trong ngày.
Hoặc dùng 15g vỏ thân cây Gạo, 15g rau má, 15g cây vòi voi, 15g bồ công anh rửa sạch, giã nát, đắp bó vào chỗ bong gân.
- Chữa đau mỏi xương khớp
Dùng 15g vỏ thân cây Gạo, sắc lấy nước bỏ bã và cho thêm 1 chén rượu nhỏ, chia làm 2 lần uống trong ngày.
- Làm rượu thuốc bóp
Rượu thuốc ngâm với vỏ hoặc thân cây Gạo xoa bóp ngoài vết thương sẽ đỡ sưng tấy và bầm tím.
- Chữa bệnh suy nhược cơ thể
Khi cơ thể bị suy nhược, mệt mỏi có thể dùng hoa Gạo, Bí đao thái nhỏ mỗi loại 500g, sau đó sao vàng. Dùng 2 loại này sắc với 2 lít nước đến khi còn khoảng 2 bát con ăn cơm nước là tắt bếp. Uống trước khi ăn khoảng 30 phút, chia làm 2 lần trong ngày.
- Dùng để hạ nhiệt, mát gan
Hoa Gạo có tác dụng thanh nhiệt rất tốt, muốn thanh nhiệt thì dùng 6g hoa Gạo pha với nước sôi như trà uống cả ngày. Có thể cho thêm vài viên đường phèn để dễ uống hơn.
- Chữa quai bị
Quai bị là một loại bệnh rất hay gặp ở trẻ nhỏ, nếu mắc bệnh này có thể dùng Dùng 15g vỏ cây Gạo sắc với 2 lít nước cho đến khi còn 2 bát con thì tắt bếp. Sau đó dùng để uống làm nhiều lần trong ngày. Nếu đắp thêm vỏ cây giã nát lên vết quai bị sẽ nhanh khỏi hơn.
- Chữa tê thấp đau mỏi xương khớp
Lấy 1kg vỏ thân cây Gạo, 1kg dây đau xương, 1kg thân cây bọt ếch, mỗi thứ 1kg và 2kg vỏ cây lá đắng. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc với nước cho đến khi còn 200ml cao lỏng. Sau đó dùng lượng cao này hòa với 200ml rượu. Ngày uống 50ml, chia 2 lần sau khi ăn.
- Chữa đau răng
Lấy 15g vỏ thân cây Gạo, sắc đặc hoặc ngâm với rượu ngậm nhiều lần trong ngày.
- Chữa ngứa vùng hậu môn sinh dục
Dùng vỏ thân cây Gạo sắc lấy nước và cho vài hạt muối vào ngâm rửa nơi bị bệnh khi nước còn ấm.
- Trĩ xuất huyết
Dùng 20g hoa Gạo, 10g Quyển bá và 15g Hòe hoa 15g, sắc với 2 lít nước cho đến khi còn 2 bát con thì tắt bếp. Dùng uống làm 2 lần trong ngày sau khi ăn
- Chữa sưng đau vú sau khi sinh
Dùng 20g vỏ thân cây Gạo sắc lấy nước uống 1 lần trong ngày. Uống trong 3 – 5 ngày.
- Chữa tiểu tiện không thông
Dùng 10g nhựa cây Gạo, 20g Kim ngân dây, 20g Hạ khô thảo sắc với 750 ml nước đến khi còn 300ml thì tắt bếp. Chia thành 3 lần uống trong ngày.
- Chữa bỏng
Lấy hoa tươi, rửa sạch, để ráo nước và cho vài hạt muối vào giã nát. Sau đó ép lấy nước bôi vào vết bỏng. Hoặc đắp trực tiếp lên vết bỏng sẽ bớt đau rát và dịu da ngay lập tức.
Mong rằng những nội dung về các bài thuốc dân gian hay từ cây hoa Gạo trên đây đã hữu ích với các bạn. Vườn Cây Xanh Hà Đông chúc các bạn và gia đình có một sức khỏe dồi dào và nhiều niềm vui nhé!